Tijd: 19.55 uur.
Plaats: ergens boven de Atlantische Oceaan. De eerste 3 uur van de vlucht vanaf
Chicago heb ik al kletsend doorgebracht met aardige Ierse buurman Paul en
Rosie, op de stewardessenstoel tegenover ons (we zitten bij de nooduitgang,
zeeën van beenruimte :-)). Ze is de vriendin van een piloot die meevliegt
op deze vlucht. Hij zit op de stewardessenstoel aan de andere kant van het
gangpad. We hebben het ontzettend gezellig. En we hebben net lekker gegeten (ik
begrijp niets van de mensen die klagen over vliegtuigmaaltijden – ik vind ze
elke keer superlekker!). Over iets minder dan 3 uur landen we in Dublin,
waar het dan half 6 in de ochtend zal zijn. Dan 2 uur later overstappen op de
vlucht naar Amsterdam.
Afscheid
Een cliché, maar
wat is het snel gegaan de laatste week. Vorig weekend was ik nog met Lauren in
Chicago. Daarna was het afronden
geblazen: gas en licht opzeggen, boeken terug naar de bieb, kantoor leeg,
spulletjes verkopen (waaronder mijn fiets! :-( Dat was misschien wel het moeilijkste
afscheid), nog wat mensen spreken (dinsdag was het hoogtepunt: met 3
verschillende mensen buiten de deur ontbijten, lunchen én dineren! Je hoort mij
niet klagen…), iedereen gedag zeggen op de “department”, mijn laatste voetbalwedstrijd
spelen, en toen ineens al alles inpakken en naar het vliegveld. Dat alles, zo
leek het wel, in één lange ruk, zonder onderbreking.
Chicago was geweldig. Helemaal niet zo groot en druk als je zou denken! Pluspunten: het ligt aan Lake Michigan dus er zijn stranden, en de bovengrondse metro.
...En in deze tijd van het jaar, natuurlijk, de kerstversiering...
Lauren en ik bij foggy Lake Michigan
Dat maakt het lastig om tussendoor even stil te staan bij het feit dat je
een geweldige periode van 4 maanden inderdaad aan het afsluiten bent. Wat
sowieso moeilijk is, want hoe kan je tot je door laten dringen dat je al die
mensen die je hebt leren kennen, waarvan je sommigen zelfs tot echte vrienden
kunt rekenen, en verder alles wat je aan leven hebt opgebouwd, straks vaarwel
gaat zeggen? Dat je leven hier zoals je dat hebt leren kennen, tot een einde
komt? Daar kan je jezelf toch niet op voorbereiden. Het is raar en het voelt
vreemd. Eigenlijk heb ik gewoon de hele tijd gedaan alsof ik niet wegging. Je
kan het sentimenteel maken door bij alles te denken “ahh, mijn laatste
fietstocht/bezoek aan supermarkt/ontmoeting met x en y”, enzovoort, iets waar
ik persoonlijk wel een handje van heb, maar ik denk dat ik deze keer gewoon
besloten heb om gewoon te doen alsof ik hier zou blijven. In plaats van
“goodbye” gewoon te eindigen met “see you later!”. Dat maakt alles wat
vrolijker en luchtiger.
The Riverside Wanderers, oftewel het duo Hannah en Paul, die ik heb leren kennen hier. Ze maken prachtige folkliedjes, en dus leek het me een leuk idee om ze uit te nodigen voor ons afscheidsfeestje op 3 december!
...wat een groot succes was, getuige het luisterende publiek :-) En de complimenten na afloop. De jongen in de ruitjesblouse is zanger in een band bij een tv show, en hij heeft beloofd dat ze daarin mogen optreden...zou geweldig zijn! Voor de nieuwsgierigen: https://www.facebook.com/TheRiversideWanderers
In plaats van de laatste les met onze Franse klasje uit eten in een sjiek Frans restaurant!
Laatste afscheid: mijn geweldige voetbalteam! Dit vond ik het moeilijkst (na afscheid van mijn fiets dan). Op de foto zie je niet één team, maar een deel van drie teams bij elkaar. Omdat ze elke woensdagavond op dezelfde plek spelen met dezelfde teams, is het eigenlijk gewoon één grote gezellige groep die voortdurend bij elkaar invallen en elkaar dus goed kennen. Altijd gezellig, plus een goed niveau! Rechts van mij Amanda, van de Friendsgiving party, dan ik, dan Sam, Rico, Sean, rechtsboven vrnl Zack, Brad, Tim, Gabi, Theresa, Eddy, Tim 2, naam vergeten, Maria, meisje linksonder weet ik ook de naam niet van, en dan naast Amanda Gina. Mijn team bestond uit Amanda, Rico, Sean, Brad, Gabi en Michael en John (niet op de foto).
Yolande
Het voordeel van
een verblijf van een afgebakende periode van 4 maanden, is dat je een duidelijk
moment hebt om te reflecteren, terug te blikken op je ervaringen. Yolande en ik
kunnen dat heel goed. Ik denk dat ik niet genoeg benadrukt heb in mijn blogs
hoe wonderbaarlijk goed wij het met elkaar kunnen vinden. Wonderbaarlijk omdat
we elkaar helemaal niet kenden van te voren. Na veel reflecteren op onze
relatie zijn we tot de conclusie gekomen dat de sleutel is dat zij mij is van
10 jaar geleden (ze is 23), dus ik zie mezelf terug, geef “mezelf” met
terugwerkende kracht allerlei adviezen, bemoedigende woorden….en kooklessen ;-)
En zij neemt die dan soms nog ter harte ook :-) Verder voelen we elkaar goed aan,
voelen we ons totaal op ons gemak bij elkaar, zitten we lekker in onze
slobberkleding naast elkaar op de bank met een kop thee, en kunnen we goed
reflecteren en psychologiseren. Waaronder over wat onze tijd hier in St Louis
ons heeft gebracht. Wat is het belangrijkste dat ik geleerd hebt in St Louis?
Behalve natuurlijk een vracht aan antropologische theorieën, is dat simpelweg
het besef dat aardige mensen overal zijn, en dat je dus overal kunt wonen en
vrienden kunt maken. Het aantal leuke mensen die ik in 4 maanden heb ontmoet is
groter dan ik had durven denken, en dat zijn lang niet alleen maar
“oppervlakkige” vriendschappen. Dus, het leert je dat je niet zo wanhopig hoeft
vast te houden aan het vertrouwde. Binnen 4 maanden kan je blijkbaar een nieuwe
plek vertrouwd maken.
Ons grootste raakvlak is waarschijnlijk dat we allebei gek zijn op lekker eten! Hier ons afscheidsetentje gisteravond bij Lulu's, een vegan restaurant (dus geen dierlijke producten) met het meest WAANZINNIG lekkere eten dat ik ooit gegeten heb. Daar moest ik Yolande natuurlijk mee naartoe nemen! En, hoe kon het ook anders, ook zij viel van haar stoel, zo lekker vond ze het. Soulmates in food!
Grootste les: mensen opzoeken is nuttig
Wat ik heb
geleerd op academisch gebied, is dat 50% van alle inzichten/openbaringen die ik
over mijn onderzoek gekregen heb, voortkwamen uit gesprekken met mensen, of het
nu professors waren of andere graduate students. In Amsterdam ga ik gesprekken
(gezellig kletsen maar ook “echte” gesprekken) meestal uit de weg, omdat ik het
gevoel heb dat dat me van mijn werk afhoudt. Maar als antropoloog (in wording)
heb je een raar soort werk. Het is creatief, het gaat erom dat je bepaalde
inzichten krijgt, patronen “ziet” in de data (interviews, observaties) die je
verzameld hebt. En die kunnen overal vandaan komen. Ze komen zeker niet alleen
maar uit boeken. Waarom ik in St Louis wél met mensen heb afgesproken (sterker
nog, ik ben systematisch iedereen afgegaan die ook maar enigszins raakvlak had
met mijn onderwerp), is omdat ik wist dat ik hier maar 4 maanden zou zijn, in
plaats van 4 jaar in Amsterdam. Ook ben ik naar letterlijk alle borrels, afdelingsfeestjes
en uitjes geweest, niet alleen voor de gezelligheid, ook vanwege de gesprekken.
Deze sociale strategie heeft me heel veel gebracht, en ik ben zeker van plan om
dit in Amsterdam voort te zetten.
Nog een afscheid: De laatste les van het vak Social Theory, met de
eerstejaars graduate studenten, of laten we zeggen "onze jaargenoten"
want net als wij zijn ook zij dit semester begonnen aan Washu
Veranderd
Ben je veranderd
denk je, vroeg Yolande. Dat vond ik een moeilijke vraag. Wat ik hierboven
schreef, is ook een soort verandering. Maar het is een bewuste
gedragsverasndering, als persoon blijf ik hiermee wel hetzelfde lijkt me.
Misschien ligt het voor Yolande wel anders, omdat zij 23 is en allerlei dingen
over haarzelf heeft ontdekt. Ik voelde me voor het eerst een “oude rot” die zichzelf
al wel kent en weet hoe de wereld werkt. Eigenlijk is dit voor het eerst dat ik
zo over mezelf denk, haha. Maar goed, zoals ik tegen iedereen zeg die vraagt of
mijn St Louis tijd me veranderd heeft: daar moeten ze thuis maar over oordelen!
Met Yolande op het ijs in Forest Park. In 4 maanden tijd werden we twee keer als "zusjes" en 1 keer als "tweeling" geschat door mensen op straat...waarschijnlijk vanwege onze brillen :-)
Memorabel: 5 december, Sinterklaasavond. Met Yolande. Compleet met superleuke gedichten voor elkaar, cadeautjes, chocolademelk en zelfgemaakte pepernoten. En...Sinterklaasliedjes op Youtube!
De dag hierna ging een wens in vervulling: ik ging naar een gospelkerk. De preken, de muziek, het fantastische koor, de energie, de mensen - die bij tijd en wijle "gegrepen" werden door de Holy Spirit en gingen gillen en springen - ik denk dat het de meest indrukwekkende ervaring van mijn leven was. (Voor mensen die de film de Blues Brothers kennen: zo was het precies!)
Wat ik ga missen
Ik ga niet alleen
de mensen missen. Ik had van te voren nooit gedacht dat ik dit zou zeggen, maar
veel kenmerken van het land zelf ga ik zeker missen. Het is soms toch wel fijn
dat alles groot is, van de pakken melk tot de wegen tot de gootsteen. En
sommige producten en dingetjes zijn verdomde handig.
- Wholefoods (mijn absolute nummer 1 winkel. Punt. Wat is het: een gigantische supermarkt vol biologisch eten)
- Recycle afvalbakken (ze zijn echt overal, standaard. Echt waar. Totaal tegenovergesteld aan wat je zou denken, inderdaad)
- De gratis refills
(van thee en water dan, he)
Ziploc in actie
- Wholefoods (mijn absolute nummer 1 winkel. Punt. Wat is het: een gigantische supermarkt vol biologisch eten)
- Recycle afvalbakken (ze zijn echt overal, standaard. Echt waar. Totaal tegenovergesteld aan wat je zou denken, inderdaad)
- De enorme
waterflesjes (ongeveer 750 ml) en drinkcontainers (bidons is te zacht
uitgedrukt)
- De reinheid (het
is o-ve-ral schoon op straat. Tja als je iets op straat gooit krijg je ook
meteen 500 dollar boete, misschien heeft dat ermee te maken ;-))
- Silk Light
Vanilla Soymilk (smaakt naar vanilleijs. Stel je havermoutpap van vanilleijs
voor…juist)
- Wrigley kauwgom
(gelukkig heb ik 10 pakjes in mijn koffer zitten)
- De diversiteit
van het eten in supermarkten en restaurants (Heb je even? Aziatisch, Mexicaans,
Barbecue (let op, dat is iets anders dan onze het-moet-in-10-minuten-klaar-zijn
barbecue!), Vegan, Indiaas, en dan natuurlijk Amerikaans. Die krijgt een aparte
notering)
- Amerikaans eten. (Het
land van de hamburgers heeft ook zijn goeie gerechten: cornbread, pecan pie,
sweet potatoe chips, RIBS!!, pulled pork sandwich, french toast, pumpkin pie en pumpkin
pie oatmeal, banana bread). NB: als iets hier “bread” heet, moet je oppassen:
het is eigenlijk altijd iets slechts. Als je een stuk taart “bread” noemt,
klinkt het namelijk meteen gezond. Met andere woorden, het is een truc. Banana
bread is gewoon een banaancake met veel boter en suiker. Maar wel waan-zin-nig
lekker…
De groene groentenafdeling van United Provisions, onze supermarkt-om-de-hoek (de enige...!), gezond eten is er wel
Zelfgemaakt voor ons afscheidsfeestje: banana bread (linksonder), pumpkin pie (rechtsboven) en andere versnaperingen
Eén van mijn favorieten: de French toast (oftwel wentelteefjes) van Kayak's op de hoek: met maple syrup natuurlijk.
De beroemde Chicago style pizza: deep dish, oftwel niet plat maar hoog, als een quiche. Het ziet er misschien niet al te aantrekkelijk uit, maar ik moet zeggen, hij was echt fantastisch. Niet zwemmend in de kaas, met verse groenten, en een korst van maïsdeeg, hmmm!
Wat ik niet ga
missen:
- De onmogelijkheid om te fietsen. Je voelt je bijna een soort outcast. Men ziet je niet, je komt niemand tegen (niemand fietst of wandelt), men ergert zich aan je, het is gevaarlijk en meer dan eens vind je jezelf terug al manoeuvrerend over de stoep omdat je niet op de weg durft te fietsen. En ik ben een Amsterdamse fietser. Ik bedoel maar.
- De auto’s,
auto’s, auto’s, overal, je bent nergens zonder auto. Zeker niet in St Louis. Mensen
wonen erin, plakken ze vol met bumperstickers die iets over henzelf vertellen
(“Cardinals fan”), hun auto is onderdeel van hun identiteit. En fietsen zijn
dat duidelijk niet…
- De onmogelijkheid om te fietsen. Je voelt je bijna een soort outcast. Men ziet je niet, je komt niemand tegen (niemand fietst of wandelt), men ergert zich aan je, het is gevaarlijk en meer dan eens vind je jezelf terug al manoeuvrerend over de stoep omdat je niet op de weg durft te fietsen. En ik ben een Amsterdamse fietser. Ik bedoel maar.
Als voetganger heb je het ook niet makkelijk. Vaak in St Louis mogen auto's rechtsaf slaan, ook al is het rood. Dus moet je zelfs als voetganger zelfs goed oppassen...
- “Tipping”,
oftewel overal en altijd een fooi te moeten geven. En dat niet alleen, je moet
ook zelf uitrekenen hoeveel 15% is. Lastig.
- De wc’s. De deur
en muren zijn open aan de boven- en onderkant, waardoor je totaal geen privacy
hebt. ALLE wc’s zijn zo. Onbegrijpelijk in een land waar privacy zo belangrijk
is.
- De vette zooi. Ze
zijn zo gewend aan overal kaas en room en nog meer kaas op te gooien, dat ze
het er niet eens meer bij vermelden. Laatst vertelde de ober dat ze op het menu
“broccoli” hadden. Het bleek een bak roomsaus waarin kleine stukjes broccoli
zweefden. Ik heb een keer “corn off the cob” besteld, oftewel een bakje maïs,
als bijgerecht. U raadt het al: die verdronk volledig in een room/kaasmengsel.
(Over vet en ook suiker gesproken trouwens, een tip: als er “low fat” op een
verpakking staat, zit er veel suiker in, als er “low sugar!” op staat, is het
vet. Je vindt dus zakken chips met “low sugar!” erop. Goh. Dat zal wel heel
gezond zijn dan.)
- De ijsblokjes. OVERAL doen ze ijsblokjes in, zelfs in de winter. Water, frisdrank, sterke drank, wijn. En dan niet zoals bij ons een paar ijsblokjes, nee minstens het halve (!) glas vol. Pas na 3 maanden had ik mezelf eindelijk aangewend om na het bestellen van een drankje, de ober snel "no ice please!!" na te roepen. Want water geven ze standaard bij het eten, in grote glazen, en je raadt het al, die worden ook steeds bijgevuld. Echt een SUPERservice wat mij betreft, maar ja je moet wel steeds het ijs in de gaten houden...
Natuurlijk moet je wel overal je ijsblokjes kunnen kopen zeg, je zal maar zonder komen te zitten! Daarom staan er overal (tankstation, supermarkt) grote ijsblokjesbakken
Nou ja, het is
natuurlijk niet handig van mij om met een negatief rijtje te eindigen. Laat ik
dan eindigen met te zeggen dat ik met volle teugen heb genoten van dit bij tijd
en wijle bizarre land, met zijn vriendelijke mensen, heerlijk eten, ruimte,
wijdsheid, geweldige muziek en prachtige natuur. Maar dat ik nu weer zin heb om
naar huis te gaan. Grapje.
THE END